Mija sto lat od powstania Izb Lekarskich! – list Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej
Szanowni Państwo,
Szanowne Koleżanki i Szanowni Koledzy,
równo sto lat temu, 2 grudnia 1921 r., Sejm uchwalił ustawę o ustroju i zakresie działania Izb Lekarskich. Nasza samorządność po odzyskaniu przez Polskę niepodległości została uprawomocniona. Nowo powstałe Izby Lekarskie samodzielnie zaczęły kształtować sprawy środowiska lekarskiego w ramach niezależnej państwowości.
Przestaliśmy być „jedynie” lekarzami, skupionymi na ratowaniu zdrowia i życia pacjentów. Staliśmy się także strażnikami praw, godności i sumienności w wykonywaniu obowiązków zawodowych, partnerem we współpracy z państwem w sprawach dotyczących zdrowia publicznego, reprezentantem i głosem naszej społeczności.
Czy możemy obchodzić setne urodziny, skoro aż dwukrotnie (podczas II wojny światowej i w 1950 r. za czasów PRL) działalność Izb Lekarskich była zawieszana? Jestem przekonany, że tak, ponieważ te decyzje nie zdołały zdusić poczucia misji i ambicji środowiska lekarskiego, a dzięki oddaniu i zaangażowaniu naszych prekursorów idea samorządności zawodowej przetrwała mimo dramatycznych wydarzeń w naszej historii.
Stulecie daje powód do hucznego świętowania, ale ze względu na trwającą pandemię nie możemy tej rocznicy uczcić z rozmachem, tak jak planowaliśmy. Szczególną formą uświetnienia stulecia samorządu lekarzy i lekarzy dentystów jest Zeszyt Historyczny. 100 pytań na stulecie samorządu lekarskiego w Polsce 1921‑2021. Ta wyjątkowa publikacja wkrótce trafi do rąk wszystkich lekarzy i lekarzy dentystów. Jest to zbiór wspomnień i refleksji wokół naszego samorządu – jego przeszłości i przyszłości, a także polskiej ochrony zdrowia w najszerszym rozumieniu tego pojęcia. Wypowiedzi Koleżanek i Kolegów, ekspertów medycznych, liderów opinii i osobistości ze świata kultury i nauki, tworzą wielowymiarowy obraz funkcjonowania środowiska lekarskiego, jego dokonań i wyzwań, z jakimi się mierzyło w przeszłości i mierzy obecnie.
W tę ważną dla nas rocznicę oddajemy cześć ojcom założycielom i wszystkim ich następcom, którzy poświęcali się pracy Izb Lekarskich i pielęgnowali tradycję samorządności zawodowej, ponieważ jest ona godną uznania formą aktywności obywatelskiej na rzecz szczególnego dobra, jakim jest życie i zdrowie w jego wymiarze indywidualnym i społecznym.
Z szacunkiem i wdzięcznością myślę o wszystkich, którzy angażują się w działalność samorządu i wierzą w wartości, które mu przyświecają. Bycie jego częścią to przywilej, honor i odpowiedzialność. Wielki autorytet polskiej medycyny prof. Jan Nielubowicz, wspominał, że wzrastał w atmosferze ogromnego szacunku dla Izby Lekarskiej „która stała na straży i była gwarantem tych wartości i norm, jakie zawarte są̨ w etycznym kodeksie naszego zawodu”. Mijają lata i pokolenia, a to stwierdzenie brzmi jak ciągle aktualne przesłanie.
Pamiętając o chlubnej przeszłości, dostrzegając wyzwania współczesności i zmagając się z pandemią, życzmy sobie – Koleżanki i Koledzy – wytrwałości, niesłabnącej wiary w siłę i znaczenie samorządu lekarskiego, który ma konstytucyjne umocowanie, by sprawować pieczę nad należytym wykonywaniem zawodów lekarskich „w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony”.
Życzmy też sobie, aby samorząd lekarzy i lekarzy dentystów swoją siłę czerpał z jedności, poczucia wspólnoty, zrozumienia i wzajemnego wsparcia, a oczekiwana przez nas gotowość władz publicznych do autentycznego dialogu pomogła nam jeszcze lepiej służyć zdrowiu naszych Rodaków.
Z koleżeńskimi pozdrowieniami,
Andrzej Matyja
Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej